زعفرانیه محله ای اعیان نشین در شمال تهران واقع در منطقه 1 شهرداری است. اینن محله به دلیل مجاورت با ارتفاعات توچال دارای آب و هوای مطلوب و پاکی نسبت به مناطق دیگر پایتخت دارد. این محله به دلیل وجود خانه های ویلایی و برج های لوکس جزو محله های گران قیمت و اعیان نشین تهران است. زعفرانیه با درختان سر به فلک کشیده و شیب زیاد معابر خود به یکی از محله‌های دیدنی تبدیل شده است. این ویژگی‌های طبیعی و جغرافیایی به زعفرانیه جذابیت خاصی بخشیده و آن را به منطقه‌ای زیبا و محبوب برای ساکنان و بازدیدکنندگان تبدیل کرده است. این خصوصیات، همراه با تاریخچه غنی و باغ‌های قدیمی، زعفرانیه را به یکی از مناطق منحصر به فرد تهران تبدیل کرده است.
از مهم ترین خیابان ها و معابر این محله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خیابان زعفرانیه (سرلشکر فلاحی)
- خیابان مقدس اردبیلی (پیراسته)
- خیابان الف
- میدان الف
- خیابان آصف (شهيد اعجازی)
- میدان آصف (شهيد اعجاز)
- خیابان ماکویی پور
- بلوار بهزادی
- خیابان مهر (علی حسینی)
- خیابان نیاززاده
- خیابان پسیان
- خیابان کیهان
- خیابان زال زر (مردانی)
- خیابان روستاییان

تاریخچه

زعفرانیه روستایی در شمال غربی تجریش بوده که بین سعدآباد و ولنجک قرار داشته است. این منطقه دارای باغ‌های متعددی مانند باغ زند کریمی، باغ خانم مروان، باغ حاجی کلاهی و باغ خیامی بوده که تنها باغ خیامی تا حدودی شکل گذشته خود را حفظ کرده است. طوایف اولیه‌ای که در زعفرانیه سکونت گزیدند، ابتدا اکبری‌ها و سپس زارعی‌ها و سپانلوها بودند که از نایین اصفهان و استرآباد گرگان به این محل مهاجرت کردند.
در ابتدا، این محل به دلیل وجود اداره برق، برق بامداد نامیده می‌شد. زعفرانیه تا اوایل سده چهارم هجری وجود نداشته و زمین‌های این منطقه و باغ فردوس توسط حسین علی خان معیرالممالک خریداری شد. این زمین‌ها به محمد شاه قاجار تعلق داشت که به یکی از کنیزان خود به نام زعفران باجی بخشیده بود. تا دوران رضا شاه، اراضی زعفرانیه بایر بوده و بخشی از آن کشتزار کشاورزان شمیرانی بود. حتی تا اواخر حکومت محمدرضا پهلوی، در این منطقه گندم کشت می‌شد.
یکی از عوامل نامگذاری زعفرانیه به این نام، کاشت زعفران در نزدیکی خیابان زعفرانیه با کمک شوکت الملک بود که پنجاه من پیاز زعفران در سعدآباد کاشتند و به تدریج این خیابان به نام زعفرانیه شناخته شد.

دسترسی ها

از جمله دسترسی‌ها به بزرگراه‌ها و خیابان های اصلی شهر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از شمال به ارتفاعات توچال
- از جنوب به بزرگراه صدر
- از شرق به خیابان ولیعصر
- از غرب به ولنجک
از لحاظ دسترسی به حمل‌ونقل عمومی نزدیک ترین ایستگاه مترو به این محله ایستگاه تجریش و دسترسی به اتوبوس های بی آر تی خیابان ولیعصر است.

مراکز تجاری

از مهم‌ترین مراکز تجاری این منطقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مرکز خرید زعفرانیه پلازا
- مرکز خرید بامیک زعفرانیه
- مرکز خرید پالادیوم
از مراکز خرید میوه و تره‌بار، بازار روز الف از مهم ترین آنهاست.

مراکز درمانی

مهم‌ترین مراکز درمانی و بیمارستان‌های منطقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلینیک ایرانیان
- کلینیک دامپزشکی زعفرانیه

مراکز فرهنگی و هنری

از جمله مراکز فرهنگی و سیاسی محله:
- کاخ موزه سعدآباد
- بنیاد ملی نخبگان
- عمارت تماشاگه زمان
- کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- رصدخانه ی زعفرانیه
- فرهنگستان هنر
- موزه زمان
- سفارت آفریقای جنوبی
- سفارت برزیل
- سفارت یمن
- سفارت ویتنام
- سفارت غنا
- سفارت بلاروس
- سفارت ژاپن
- سفارت سوریه

مراکز گردشگری و تفریحی

از جمله مراکز تفریحی و گردشگری منطقه:
- شهربازی مجتمع پالادیوم

رستوران ها

از معروف‌ترین رستوران‌های این منطقه:
- کافه رستوران دژاوو
- کافه رستوران اطلس
- کافه رستوران مون لانژ
- کافه رستوران 77
- رستوران پرسیس
- رستوران تیوان
- رستوران ماهی سفید
- رستوران ایتالیایی جنارو

پارک ها و بوستان ها

از پارک‌ها و بوستان‌های معروف منطقه:
- بوستان زعفرانیه
- بوستان ولنجک
- بوستان ریحان (آصف)
- بوستان ارغوان
- بوستان تندرستی (ساسان)